NIEUWSBRIEF 29-09-2024 

           

Editoriaal:

 

Voor het editoriaal van deze week werpen we ons licht op de Royal Canadian Navy. Een klein jaar geleden rapporteerde viceadmiraal Angus Topsheen, commandant van de RCN, nog dat de Canadese Marine zich in een figuurlijke storm bevond, en dat ze door ernstige personeelstekorten haar basistaken niet meer kon vervullen… dit door recruteringsproblemen die al 10 jaar aanhouden. Het personeel telt vandaag 8.400 beroepsmilitairen, 4.100 reservisten en 3.800 burgers. Niet onaanzienlijk indien je het vergelijkt met de gecombineerde marines van België en Nederland, maar Canada telt natuurlijk wel veertig miljoen inwoners en heeft niet één maar twee oceanen om zich mee te bekommeren.   

Ook komt er in de komende vijftien jaar geen vervanging voor de Helifax-class fregatten uit de jaren ’90; de geplande bouw van nieuwe River-class destroyers is nog maar net gestart. Er zijn echter wel vijftien schepen gepland, in wat het grootste en meest complexe programma van scheepsbouw in de Canadese geschiedenis wordt. De sombere vooruitzichten van commandant Topsheen lijken daarom vooral op de korte en middellange termijn gericht. 

Rondom de RCN draaien verschillende organisaties die bezig zijn met het promoten van de marine en de maritieme wereld.

De Navy League of Canada is een non-profitorganisatie die wordt geleid door vrijwilligers en die onderwijs- en leiderschapsprogramma's voor jongeren ondersteunt en de maritieme belangen van Canada bevordert. De Navy League is actief in gemeenschappen door het hele land met partners uit de hele industrie en werkt samen om jonge Canadezen te ondersteunen via positieve burgerschapsinitiatieven die de waarde van de marine en haar personeelsleden versterken.                                                  

Ook is er de Naval Association of Canada (NAC). Deze heeft als doel om het Canadese publiek te informeren over de marine en wat deze nodig heeft om ook in de toekomst een effectieve bijdrage te leveren aan de veiligheid, welvaart en andere belangen van Canada, niet alleen in de thuiswateren, maar overal ter wereld. De NAC werkt samen met de ongeveer vijftig maritieme musea en trusts in het hele land om de maritieme geschiedenis van Canada onder de aandacht te brengen en bij te dragen aan het behoud ervan.      

Vanuit de gekende uitgesproken interesse van onze eigen club in maritiem erfgoed voelen we enige verwantschap met de laatste organisatie… Inspirerend voor toekomstplannen!                                

 

Filip

    

Afbeelding met symbool, logo, Graphics, clipart

Automatisch gegenereerde beschrijving 

Uit het logboek van de commodore:

 

1.    Dit weekend kennis gemaakt met het nieuwe casino in Middelkerke. Niet dat ik me daar te buiten ben gegaan aan roulette, black jack of andere wondermiddelen om snel rijk en nog sneller straatarm te worden, maar zaterdag 28 september had daar de jaarlijkse Nationale Dag plaats van onze bevriende vereniging Mars & Mercurius. Dit logboek is niet de plaats om hierover verslag te doen, maar deze keer wil ik daar een uitzondering voor maken, want de “keynote speaker” op de academische zitting was ons aller divisieadmiraal Tanguy Botman.        

Gezien de inschrijvingen zeer vlug werden afgesloten wegens volzet, prees ik mij gelukkig dat ik nog bij de uitverkorenen behoorde die aanvaard waren. Want het loonde de moeite.            

Binnen het thema van de dag: “een zee van opportuniteiten en uitdagingen”, behandelde de admiraal het luik: “Safety and security at sea”. In een duidelijke, goed gestructureerde uiteenzetting, werden volgende thema’s behandeld:    
- België is een maritiem land.   
- Gewijzigde geostrategische context.      
- Veiligheid op zee.   
- Maritime security.   
- De Belgische marine.     
- De Noordzee: Kustwacht en Infrastructuur.           



                                               Foto Georges Marcotte                               

Na afloop van de zeer geapprecieerde voordracht hadden de toehoorders een duidelijk inzicht over het onderscheid tussen veiligheid en security, de noodzaak en de opdrachten van de marine en het nieuwbouwprogramma om die opdrachten te vervullen. Het is nu zonneklaar waarom onze Marine operationeel steunt op drie pijlers, die elk hun eigen nut en waarde hebben. De fregatten voor de begeleiding, het kleinste platform dat universeel inzetbaar is, de MCM’s (Mine Counter Measure) hoofdzakelijk voor veiligheid, en patrouillevaartuigen, vooral gericht op security. Een vierde pijler in ontwikkeling wordt dan de Cybersecurity. Oproep aan alle deelnemers, en bij uitbreiding tot alle lezers van deze nieuwsbrief: spreek in uw omgeving kinderen, kleinkinderen, jongeren in het algemeen aan: zij zijn het doelpubliek voor de rekrutering voor een dergelijke uitdaging.               

Zelfs helder uiteengezet was de ingewikkelde structuur van de Kustwacht, die ondanks het zeggenschap van 17 administraties uiteindelijk zijn/haar draai gevonden heeft en behoorlijk functioneert. Ze houden onze kustwateren, tussen territoriaal en Exclusieve Economische zone van 3454 km² onder controle.          

Bevestiging kwam er ook van het goede nieuws dat Oostende een nieuwe dronefabriek zal krijgen die de nieuwe platformen voor mijnenbestrijding en de nieuwe fregatten zal mogen bevoorraden.

2.    Blijvend aan de kust stellen we vast dat men in Nieuwpoort voor een ernstig dilemma staat. Een project van uitbreiding van de jachthaven met 600 plaatsen, een jachthaven die zich nu al de grootste plezierhaven van Noord- Europa mag noemen, dreigt te botsen met milieuoverwegingen. Misschien nog niet zozeer de jachthaven zelf, maar de gelijktijdige ontwikkeling van een complex met 1000 luxeflats in de marge daarvan, dreigt de grote boosdoener te worden. 

 De standpunten staan lijnrecht tegenover elkaar: de gemeente van haar kant ziet de euro’s al toestromen in de stadskas en bij de plaatselijke neringdoeners. Natuurverenigingen claimen dat dit gebeurt aan de rand van een natuurreservaat (de IJzer monding) van 130 ha slikken en schorren waar meer dan 18 beschermde vogelsoorten foerageren, om nog te zwijgen van passerende trekvogels en waar zelfs zeehonden komen rusten. (De Standaard 23/9/2024).  

Als buitenstaander, zonder grondige kennis van de plaatselijke toestand is het moeilijk een oordeel te vellen. Is het feit dat de locatie waar het over gaat momenteel industrieterrein is waar de bulldozers van baggeraar De Cloedt de dienst uitmaakt relevant in deze?

3.    Dezelfde Standaard katapulteerde ons ineens in de wereld van James Bond en andere geheimagenten met het nieuws dat Myke Lynch, de eigenaar van het recent gezonken luxeyacht Bayesian (zie een eerder logboek) contacten zou gehad hebben met Britse en Amerikaanse spionagediensten. Meer nog, in de kluis aan boord zouden documenten zitten die liefst niet door Russische of Chinese geheime diensten mogen gezien worden. Er is zelfs sprake van versleutelde harde schijven omdat Lynch blijkbaar geen vertrouwen had in clouddiensten. Daarom zou er extra beveiliging voorzien zijn voor de bewaking van het wrak tot het gelicht wordt. Moest een filmscenarist met een dergelijk verhaal afkomen, zou hij dan niet met de nodige scepsis ontvangen worden? Georges Janssens bezorgde ons een resumerende tekst, zie verder in de nieuwsbrief.      

En toch bestaat spionage, zelfs zeer zichtbaar in onze eigen Noordzee. Nog maar pas (24/9/2024) publiceerde VRT NWS, in samenwerking met buitenlandse zenders een studie over het fenomeen van de Russische spionageschepen. Sinds de Russische inval in Oekraïne zijn de Westerse veiligheidsdiensten meer alert voor dit fenomeen, maar er wordt aangenomen dat het fenomeen uit de Sovjetperiode nooit gestopt is. Rusland beschikt over 72 gespecialiseerde onderzoeksschepen. Daar is niets mis mee, maar sinds begin dit jaar zijn er 16 die zich minstens 60 keer verdacht gedrag vertoond hebben. Verdacht gedrag wordt gekenmerkt door uitgeschakelde AIS-signalen, extreem traag of in vreemde patronen varen of langere periodes van onbeweeglijkheid. Maar niet alleen de onderzoeksschepen gedragen zich verdacht. In dezelfde periode werden 70 Russische schepen geobserveerd die bij het invaren van de Noordzee minstens gedurende 4 uur hun AIS-signaal hebben uitgeschakeld. Ook worden regelmatig gewapende militairen geobserveerd op civiele vaartuigen. En hier komt dan onder andere de Belgische Marine in beeld. Dit was dus één van de topics van de uiteenzetting van divisieadmiraal Botman.

4.    Toevallig schoot de Standaard van diezelfde maandag 23 september recht in de roos van ons interessegebied. Softwaregigant Microsoft is op zoek naar enorme hoeveelheden CO2-vrije elektriciteit om zijn datacenters voor Artificiële Intelligentie te kunnen blijven voeden.     
 
En waar denkt U dat ze die hopen te vinden? In kerncentrales natuurlijk.  Datacenters draaien 24/24 uur, kerncentrales ook. En omdat iedereen beweert dat nieuwe veel geld gaan kosten en haast niet te bouwen zijn wordt de blik gericht naar het renoveren van afgedankte kerncentrales. En de meest iconische daarin is de Three Mile Island, waar een reactor half doorgebrand is tijdens het in pre-Tjernobil-tijden meest beruchte kernongeval in 1979. De getroffen reactor werd toen stilgelegd, terwijl een andere nog verder in dienst werd gehouden. Uiteindelijk werd ook die stilgelegd wegens niet rendabel. Nu blijkt dat de eigenaar 1,6 miljard dollar veil heeft om nieuw leven in de centrale te blazen. Ook andere gesloten sites in de USA zouden met identieke plannen zitten.   

Het blijkt dus stilaan tot iedereen door te dringen dat, om de wereld CO2-emissie vrij te maken tegen 2050, alle paarden en ezels, inclusief de kreupele zullen uit de stal moeten gehaald worden om dat doel te bereiken.        

Ook in ons land is de studie van Elia tot een gelijkaardige conclusie gekomen: in 2050, als er niets gebeurt, dan hebben we al een tekort dubbel aan het huidige productieniveau, dus ongeveer 100 Twh. Een tekort van die grootteorde begint zich trouwens al te voelen vanaf 2036 wanneer zowel de huidige nog werkende kerncentrales buiten dienst zijn, en de gascentrales ook afgeschakeld zijn sinds 2030. (De Standaard 25/9/2024).     

 Elia heeft zich ook gewaagd aan een kostenberekening van de elektrische stroom bij verschillende scenario’s met als uitersten: 8 GW extra nucleaire centrales of 16 GW extra offshore windturbines. En raad eens wat daar het goedkoopste uitkomt? De 16 GW windenergie natuurlijk. En wat is het verschil? 9 Euro per MWh. Wanneer men de twee energiesystemen op gelijk geïnstalleerd vermogen vergelijkt wordt het verschil nog veel kleiner. Conclusie voor mij: volop nucleair geeft, voor een verwaarloosbaar hogere meerprijs bijna 100% beschikbaarheid. Die kleine meerprijs vormt dan een zeer goedkope verzekeringspremie voor betrouwbaarheid. Maar het is aan jullie om te beslissen, ik zal het niet meer meemaken.

5.       Herhalen we nog even de eerstkomende aktiviteiten van onze club:      

- Happy hour: woensdag 9 oktober tussen 14 en 17u. A/B Angèle  

- Bezoek aan Fort 2 te Wommelgem op zaterdag 12 oktober 2024 om 10u. Afspraak aan het gidsenlokaal. Er kan nagekaart worden in de Fortkroeg. Ook het marinemuseum ligt op het trajekt. Uw dienaar zal met genoegen uw gids zijn. Als er genoeg interesse is kunnen we naar een gezamenlijke lunch nemen in de nabijgelegen taverne FIIB.
 
Het bezoek is gratis, in de Fortkroeg worden democratische prijzen gehanteerd. Ook niet-leden zijn welkom, maar dan weten we wel graag of U lid bent van een andere organisate, en welke. Inschrijven via mail aan voorzitter@rbnrc.be met de tekst:    

QUOTE
”Ik zal aanwezig zijn in Fort 2 op 12 oktober met … personen. In voorkomend geval wil ik wel/niet deelnemen aan een afsluitende lunch in taverne FIIB met … personen. Ik ben lid van….” Deadline: woensdag 9 oktober.   
UNQUOTE

- Eerste winterafspraak smaldeel DELTA op maandag 14 oktober A/B Angèle.14u.       

- En natuurlijk: Voordracht “Vesting en haven” zie, https://havenhuis.rbnrc.be/.  

- Vergeet ondertussen op 13 oktober niet voor de “goei” te stemmen, wie dat ook mag zijn. Wij krijgen van verschillende zijden aanvragen van kandidaten om hun kandidatuur en profiel te verspreiden. Het zijn stuk voor stuk waardevolle mensen waar wij veel bewondering voor hebben, maar we kunnen geen afbreuk doen aan onze heilige neutraliteit, en bovendien komen ze dan nog eens op voor verschillende partijen. Zoek het zelf maar uit, maar ga zeker stemmen.

6.       Bij het “ter perse” gaan van dit logboek vernemen wij dat onze gewaardeerde gastheer van de bijeenkomsten in de Angèle, Willy Huysmans, herstellende is van een zware heelkundige ingreep. Wij wensen hem van harte een spoedig herstel toe 

Willy 29/09/2024