|
1.
Deze
week had ik de gelegenheid om de werf van de nieuwe Royersluis
te bezoeken. Voor wie niet bekend is met deze naam, en voor
niet-Antwerpenaars hierbij een klein beetje uitleg. De Royersluis,
in de schaduw van de Antwerp Maritime
Academy, de vroegere Hogere Zeevaartschool, is de derde sluis die ooit in
de Antwerpse haven gebouwd werd.
Eerst was er de Bonapartesluis die toegang gaf aan “le
petit Bassin” en “le grand bassin”, het latere
Bonaparte – en Willemdok, de oorsprong van de moderne haven dus. Tijdens de
eerste havenuitbreidingen in de 2de helft van de 19de eeuw ontstond toen de
Kattendijksluis, met toegang tot het Kattendijkdok, Houtdok,
Kempisch dok en Asiadok, het gebied van de
huidige Stadshaven.
De Royersluis werd ingehuldigd in 1907 en maakte
deel uit van de nieuwe havenuitbreiding die kon gerealiseerd worden dank zij de doorbraak door de Brialmontomwalling
uit 1860-1865.Met haar 180 meter lengte en 22 meter breedte mocht men het
toen een volwaardige zeesluis noemen. De stelselmatige verhoging van de
gemiddelde scheepstonnemaat en de ligging aan de
monding van het latere Albertkanaal deden de functie snel kantelen naar die
van een zuivere binnenvaartsluis.
Omdat de Bonapartesluis definitief, en de Kattendijksluis voor een hele
periode werden afgesloten heeft de Royersluis
lang als oudste nog in dienst zijnde sluis van de Antwerpse haven gediend.
Al bij de bouw waren er veel moeilijkheden, soms werd wel eens de spotnaam
“knoeiersluis” gebruikt. In de loop van de meer dan 100 jaar dienst moest
de sluis herhaaldelijk hersteld en gerenoveerd worden. Een belangrijk
incident werd genoteerd in 1946 toen een deel van de zuidelijke kaaimuur
instortte. Dat deel van de bakstenen muur werd toen in beton hersteld.
Momenteel wordt de sluis dus drastisch vernieuwd en vergroot tot 250 meter
lengte en 36 meter breed. Het objectief is om een duwvaartkonvooi van 2X2
te kunnen schutten zonder dat de bakken moeten afgekoppeld worden.
Van de huidige sluis zullen nog maar enkele symbolische stenen overblijven,
samen met de geklasseerde sluiswachterswoning die zal gerenoveerd worden..De nieuwe sluis zal op
identieke wijze gebouwd worden als de bestaande moderne sluizen in de
haven: dus met roldeuren die kunnen ingeschoven worden in een brugkelder.
Enig verschil: om budgettaire en misschien ook wel omwille van plaatsgebrek
zal de deur aan het benedenhoofd (Schelde) niet
ontdubbeld worden. Men is ervanuit gegaan dat in geval van calamiteit de
deur nog altijd in de, waterdicht te maken, brugkelder kan hersteld worden.
Tegelijkertijd wordt het niveau opgetrokken naar de nieuwe Sigmahoogte van
+9,25 meter TAW, met uitzondering van de oever in de buurt van de
sluiswachterswoning. Daar komt een vlottende waterkering, zoals
waarschijnlijk ook voorzien bij de renovatie van de noordelijke
Scheldekaaien.
Voor het ogenblik zijn de voorbereidende werkzaamheden achter de rug.
Inderdaad moesten eerst twee kofferdammen gebouwd worden aan de Schelde-en
de dokzijde, en enkele hefdammen aan weerszijden van de toekomstige sluis
om een droge bouwput te kunnen garanderen.
De afbraakwerken zijn in volle gang, en die liggen perfect op schema, zelfs
met een kleine voorsprong. De natuurstenen onderdelen worden apart bewaard
met het oog op mogelijk hergebruik. Met het oog op eventuele
PFAS-besmetting gaat het bemalingswater naar een
waterzuiveringsinstallatie, waar het water, na bezinking over een
zandfilter geleid wordt, waarna de PFAS gebonden wordt op actieve kool. Het
gereinigde water wordt geloosd in het Amerikadok.
Op het ogenblik van het bezoek was reeds een groot
deel van de zuidelijke bakstenen kaaimuur opgeruimd. Aan het benedenhoofd was nog de ingang van de omloopriolen te
herkennen. De slopers hadden letterlijk en figuurlijk juist hun tanden
gezet in de betonnen massa van de herstelling uit 1946.
Hierbij enkele foto's. © Willy Jacobs
|
|
|
2.
Toevallig kwam deze week ook
één van de aanvoerwegen naar de Royerssluis in beeld, en wel om dezelfde reden:
de duwvaart. Er was weinig bij stil gestaan, maar toen het laatste
betonblok van de banaanbrug in Wijnegem naar beneden tuimelde lag het
Albertkanaal plots open voor schepen met vier lagen containers. Er moet
inderdaad niet gewacht worden op de voltooiing van de laatste brug in
Wijnegem om de vereiste minimale doorvaarhoogte van 9,1 meter onder de
bruggen te garanderen. Hiermee is dan de capaciteit van het Albertkanaal in
één klap opgetrokken en verwacht men dat de trafiek de komende jaren kan groeien
tot een ekwivalent van 10000 vrachtwagens per dag. Dit is een heuse snelweg
op het water die de parallelle E313 van en naar Luik behoorlijk kan
ontlasten en de modal shift behoorlijk doen
opschuiven in de richting van het vervoer over water. (GVA van 7/2/2024
e.v.a.)
3.
Van Euronav was er ook
vervolgnieuws te rapen. Alexander Saverys kreeg op de laatste
aandeelhoudersvergadering een stalinistische score achter zich van 99% voor
de overname van CMB-Tech, het waterstofbedrijf van CMB. Dit is een
duidelijke eerste stap in de vergroeningsstrategie die Euronav volgt sinds
de fusie met het Noorse Frontline is afgeblazen. (De Standaard 8/2/2024).
Toevallig kwam deze week een andere Saverys, Nicolas, de CEO van Exmar in zware aanvaring met Natuurpunt. (GVA
9/2/2024).
4.
Uit “Havenklap” van deze maand
lezen we dat in de zomer van dit jaar een nieuwe stroomatlas voor Zeebrugge
kan verwacht worden. De metingen zijn uitgevoerd gedurende een drietal
weken door het meetschip Pierre Petit van DAB-vloot in augustus 2023. Een
stroomatlas is een set kaarten die de sterkte van de stroming aangeven
binnen een getijdencyclus. Voor Zeebrugge worden dit 75 kaarten omdat er
ook rekening moet gehouden worden met spring- gemiddeld- en dood tij.
Vooral voor sommige grote schepen is dit belangrijk omdat voor hen bij
hoogtij, ter hoogte van de koppen der Zeebrugse
strekdammen, de stroming te sterk is. Zij moeten dan rekening houden met
zogenaamde “stroomvensters”.
5.
De haven van Antwerpen kreeg
weer slecht nieuws te verwerken. De geplande pilootfabriek voor groene
methanol zal niet gebouwd worden. POAB en zes partnersengageerden
zich samen met Engie, Fluxys, Indaver, Inovyn, Oiltanking en de Vlaamse Milieuholding tot de bouw van
een demonstratiefabriek voor de productie van duurzame methanol. De fabriek
zou komen op de site van Inovyn in Lillo. Inovyn is alweer een
nieuwe naam voor de vroegere Solvaysite waar door
electrolyse chloor gemaakt wordt met als
bijproducten waterstof en bijtende soda. Het zijn de buren van Ineos waar
deze laatste zijn project One probeert te
realiseren. Straks moeten we nog geloven dat er een vloek ligt op deze
buurt. (Flows 6/2/2024)
6.
Ter (kleine) compensatie voor de tegenvaller in 5 mochten we
in het Nieuwsblad Transport van 9 februari lezen dat de Noordzeeterminal in
de Antwerpse haven;
dat is de containerterminal van PSA, ten noorden van de Zandvliet- en
Berendrechtsluizen nieuwe bolders gekregen heeft. Ter vervanging van 4
bolders met een trekkracht van 150 ton werden 7 nieuwe exemplaren geplaatst
voor 250 ton.per stuk. Hierdoor is er nu
voldoende houdcapaciteit voor twee reuzenschepen van 24.000 Ton. De
constructie betaat uit chemisch verankerde stalen
frames die dan nog eens met stalen kabels verankerd zijn aan betonblokken
op 50 meter diepte.
7.
Nieuwsblad Transport van 9/2/2024 pakt ook uit met een studie
van onderzoeksbureau CE Delft over de mogelijkheden van geëlektrificeerd
zwaar vervoer over de weg in Europa. De conclusies zijn bedroevend. Enkel
in Duitsland op bepaalde vaste trajecten lijkt elektrisch zwaar vervoer een
optie, omdat er daar niet onderweg moet bijgeladen worden op openbare
locaties (en omdat de subsidies in Duitsland hoger liggen dan elders !!!).
Voor de rest van Europa geldt de conclusie “‘Bijna onmogelijk om
internationaal wegvervoer te elektrificeren”. Moge de boodschap
doorsijpelen.
Als toemaatje: de avondshow van Arjen Lubach gezien over het Nederlandse
energieverbruik? https://www.youtube.com/watch?v=5k6aY60WYok
Steeds goed gedocumenteerd sloeg die In het verleden ook al spijkers met
koppen in zijn bijdrage over kernenergie.
8.
Door de belabberde geopolitieke toestand is er
weer aandacht voor defensie.
Dit verschijnsel is ons niet onbekend uit het verleden, bij het begin van
de wereldoorlogen, toen het steevast te laat was. Verschillende maatregelen
worden overwogen. Een daarvan is de versoepeling van de voorwaarden om toe
te treden tot het reservekader. Meer daarover in de volledige nieuwsbrief.
9.
In lijn met onze samenwerking
met KKROA vindt U verder in deze nieuwsbrief enkele details over hun
eerstvolgende activiteiten.
10. Ook
onze RBNRC-activiteiten verdienen uw belangstelling.
– Vooreerst is er de besloten bijeenkomst van maandag 12 februari voor de
leden van ons smaldeel Delta. Speciaal wil ik hier toch ons medelid Bert Leemans in de bloemetjes zetten voor zijn professionele
voorbereiding van deze sessie. Hopelijk vind ik, na afwerking van deze
nieuwsbrief, vandaag nog voldoende tijd om de massa aan documentatie door
te maken om morgen niet met rode kaken te moeten verschijnen in het
leslokaal.
Bij het afsluiten van de rekeningen blijkt dat er nog enkele deelnemers hun
bijdrage van 5 € moeten storten. Betekent dit dat zij niet zullen
deelnemen? Zoniet dringend Edwin Landries
verwittigen.
– Onze algemene vergadering van 13 maart e.k. In de Thonetlaan 133 staat in
de stijgers. Onze leden ontvangen in de loop van volgende week een formele
uitnodiging; Om wettig te kunnen deelnemen, vergeet niet uw jaarlijkse
ledenbijdrage te voldoen.
– onze voordracht van 14 november in het Antwerpse Havenhuis. Er wordt in
stilte aan de voorbereiding verder gewerkt. We kregen al enkele stortingen
binnen, waarvoor dank. Gelieve wel, wanneer de officiële uitnodigingen de
deur uitgaan, tijdig te specifiëren of U aan de namiddag- of de avondsessie
wil deelnemen.
11. In
het nieuws van onze “zielsverwante club” lezen wij over het nakende
afscheid van de voorzitter Carl Winters. Wij sluiten ons aan bij de
dankwoorden van de club en wensen hem nog veel interessante momenten toe na
dit afscheid.
Willy
11/02/2024
|
