NIEUWSBRIEF 28-01-2024

 

 

Editoriaal:

 

Sinds november voeren de Houthi-rebellen vanuit Jemen tientallen aanvallen uit op koopvaardijschepen op de Rode Zee, dit in reactie op de grootschalige aanval van Israël in Gaza. Nog dit weekend werd de tanker Marlin Luanda getroffen in de Golf van Aden. De schade bleef gelukkig beperkt tot een brand in het cargodek, en de crew geraakte er met de schrik vanaf. Toch bewijst dit recente incident dat het kordate militaire optreden van de VS en de UK tegen de rebellen allerminst een einde maakt aan de disruptie van deze enorm belangrijke maritieme handelsroute.

 

Reden te meer om de koopvaardij-schepen te voorzien van een stevig escorte, liefst in internationale coördinatie. De EU kwam eerder laat in actie en België besliste daarbij om onze ‘LOMA’, het fregat de Louise-Marie, in te zetten, in zekere zin als uitbreiding van de reeds bestaande opdracht in het kader van Agenor in de Perzische Golf en Straat van Hormuz.

 

Fregat Louise-Marie - © GJ

 

Op Marineschepen.nl vinden we een uitgebreide analyse waarbij toch heel wat bezorgdheid wordt uitgedrukt over de geschiktheid van de M-fregatten voor deze missie, aangezien deze in de eerste plaats gericht zijn op onderzeebootbestrijding en niet op bescherming van andere schepen. En de auteurs kunnen niet nalaten om nog eens te beklemtonen: “Ondanks de grote belangen van België op zee, besteedt het land relatief weinig aandacht aan haar Marine.” Laat het weten indien u als lezer van deze nieuwsbrief niet akkoord gaat met deze stelling.

 

Het is nog wachten tot 2030-2031 voor de twee nieuwe Anti Submarine Warfare Fregatten in de vaart komen. Met de Naval Strike Missile voor oppervlaktedoelen en de ESSM Block 2 voor luchtverdediging zijn de nieuwe fregatten hopelijk beter uitgerust om deze rol te vervullen, want we moeten er helaas van uit gaan dat de vraag naar capabele escorteschepen in de komende decennia niet zal verdwijnen.

 

Intussen voeren de Verenigde Staten druk uit op China om Iran aan te sporen de Houthis aan te zetten tot terughoudendheid… een wel zeer indirecte manier van werken, die helaas typerend is voor de moeilijke geopolitieke context waarin we ons vandaag bevinden.

 

Veel leesplezier,

Filip

 

 

 

Uit het logboek van de commodore:

 

1.         Nationaal en internationaal was er deze week weinig maritiem nieuws te rapen, althans toch niet het nieuws dat doorgaans deze rubriek haalt. Daarentegen was het wel een vruchtbare week voor onze eigen en “dicht bij ons bed”-initiatieven. Filip Reyniers en Tim Hofman zaten voor de eerste keer samen om de oprichting van Smaldeel Zeebrugge vorm te geven. Hier en daar begint er ook bij Defensie aandacht te komen voor dit initiatief. Een bijzonderheid aan smaldeel Zeebrugge is wel dat de leden voor langere periode afwezig moeten blijven omdat ze op missie zijn. En dat is wel van een andere dimensie dan af en toe eens op vakantie gaan.   

Tegelijkertijd kwam een idee van smaldeel Delta om de bootkas te spijzen versneld tot wasdom. Een voordracht met betalend entree over de wisselwerking tussen vesting en haven van Antwerpen door de eeuwen heen zou hiervoor de middelen aanreiken. Deze week kon hiervoor de prestigieuze zaal Marc Van Peel in het Havenhuis worden vastgelegd, en wel op donderdag 14 november. Er wordt gedacht aan een namiddag – en een avondsessie zodat ook werkenden de gelegenheid krijgen om de voordracht bij te wonen. In minstens één van de twee sessies zal Ere-havenschepen Marc Van Peel zelf de inleiding verzorgen. Save the date. Er komt tijdig meer informatie.      

Overigens heeft de volledige nieuwsbrief nog een interessante boodschap in petto voor de leden van smaldeel Delta, vanwege Paul Van den Heuvel, voorzitter van Sail Training Association Belgium. En zeker niet vergeten: volgende opleidingssessie: maandag 12 februari om 12 uur in de lokalen van VNSM, Brouwersvliet 19, Tram 7 “on walking distance”. Inschrijving vereist door storting van 5€, als deelname aan de verwarmings- en reinigingskosten.
Gelieve dit nederige bedrag te willen storten op rekeningnummer van de RBNRC BE56 4190 1342 1188 met vermelding van uw naam + ‘DELTA’.        

2.         Deze week lag nr 57, 18de jaargang van “La Flamme – De Wimpel” in de brievenbus. Dat is het driemaandelijks tijdschrift van de Vrienden van de Sectie Marine van het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsmacht. Een hele mondvol om een sober, maar interessant tijdschrift te benoemen. Steevast brengt het boeiend artikels uit de maritieme geschiedenis, uiteraard meestal sterk gerelateerd aan de militaire marines. Deze keer trokken twee artikels de aandacht, wegens onderwerpen die ook nog voor velen onder ons herinneringen boven halen.         

2.1 - Zo is er een bijdrage over “Visserijwachtschip Godetia” onder commando van zijn eerste commandant, FKP (toen nog) André Troispont. De Godetia was erfgenaam van enkele historische Godetia's, waaronder de HMS Godetia van de Royal Navy die tijdens de 2de Wereldoorlog met een Belgische bemanning opereerde. Het schip werd te water gelaten op de Boelwerf in Temse in 1965.
Na een uitvoerige testperiode werd het dan overgedragen aan de Belgische Zeemacht in 1966.        

Als eerste opdracht ging het naar IJsland als logistieke steun aan de Belgische visserijvloot. Daarna volgden een aantal “show the flag” opdrachten, waarvan de belangrijkste een oversteek van de Atlantische Oceaan richting Acapulco aan de Stille Oceaan. Aan boord hadden ze materiaal bij voor de Belgische atleten van de Olympische spelen van 1968 in Mexico. Op de terugweg werden ze nog geconfronteerd met een machinebrand die ze zelf onder controle kregen.       

De bijdrage werd gedocumenteerd door de kinderen Troispont en beperkt zich tot diens commandoperiode. Meer daarover kunnen onze leden vernemen in EXTRA.

2.2 - Een artikel over de geschiedenis van de Marinebasis Nieuwpoort sprak me persoonlijk wel aan omdat ik daar in 1967 zelf verbleven heb. Toen was de basis, opgericht in 1956, al op de terugweg. Oorsponkelijk was het de bedoeling om met een getijdedok en een slibway een soort back up te voorzien voor Oostende. Ze zou als aanmeer-, onderhouds-, en herstelplaats dienen, vooral voor kustmijnenvegers (MSC), maar die ook aan riviermijnenvegers (MSI) en vedettes een gemakkelijke toegang bood tot de zee.    

In 1967 trof ik daar vooral MSC's “in de plastiek” aan, niet-operationele vaartuigen, beschermd tegen corrosie en infiltratie in afwachting van herinzet bij conflict, koude oorlog, remember!  De basis was toen al aan het evolueren naar haar laatste opdracht, Nautische school. In 1970 was dit trouwens nog de enige activiteit. Het is wel daar dat ons de eerste begrippen over zeilen werden bijgebracht, en we werden er klaargestoomd voor het behalen van het brevet van “sloepgast”. Dat was toen een eis van de verzekeringsmaatschappijen vooraleer wij mochten inschepen als instructeur op een schoolschip van de koopvaardij. Het brevet moest de garantie geven dat men een walvissloep met een reeks roeiers kon bedienen en commanderen.         

Nostalgische tochten naar Nieuwpoort zitten er niet meer in, want in 1981 is de Nautische school definitief verhuisd naar Zeebrugge en ondertussen, sinds 3 maart van dat jaar is het gebied Vlaams natuurreservaat geworden. Na het meest ambitieuze natuurherstelproject uit de recente Vlaamse geschiedenis werd dit reservaat plechtig heropend op 2 april 2003. 

2.3 - Voor het tijdschrift “De Wimpel” werd beslist om naar slechts één uitgave per jaar te gaan, met artikels rond één bepaald thema. De uitgave zou dan wel een iets luxueuzere uitstraling hebben. Ideeën, suggesties en bijdragen zijn welkom: vzwmarine@klm-mra.be 

3.         Goed nieuws deze week voor de droogdokkensite in Antwerpen (Flows, De Standaard, GVA, etc. van 26/1/2024). De provincieraad heeft de bouw van het project “Havenwereld” goedgekeurd. De aanbestedingen mogen dus beginnen voor het paradepaardje van het renovatieproject van de droogdokkensite. Het wordt een belevingscentrum voor interactieve kennismaking met de haven en omvat educatieve ruimtes, een inkomhal, workshopruimtes, een horecagelegenheid en administratieve en technische ondersteunende lokalen.
Het zou operationeel worden in 2026, en de bouw zou nog dit jaar moeten starten. Medelid Bert Leemans bezorgde ons een link met meer info en foto-impressies. Knap ontwerp Havenwereld combineert erfgoed en innovatie        

4.         Ook voor de Marine had de 26ste januari goed nieuws in petto. (Flows 26/1/2024). De federale regering nam officieel de beslissing tot aankoop van een derde patrouilleschip. De tweelingsterren Castor en Pollux hebben waarschijnlijk geen stiefbroer waarnaar dit derde schip kan genoemd worden. Ook de kustwacht krijgt er een vliegtuig bij. Mits een beetje zelfoverschatting zou ik mijn opmerking van vorige week in deze rubriek over de stiefmoederlijke behandeling van de Marine door de politiek als aanleiding kunnen zien van deze beslissing. (LOL)   

5.         In Flows van 21 januari 2024 lezen we een interview met Pit De Jonge, communicatie-verantwoordelijke van de RYCB, onder de titel: “Bruggenbouwer Pit De Jonge breekt een lans voor de watersport in België”. Hij is al jaren voortrekker en ambassadeur van de zeilsport. Bruggenbouwer slaat op zijn missie om bruggen te bouwen tussen plezier- en beroepsvaart. Toevallig heeft hij ook een mening over de geplande fiets – en voetgangersbrug over de Schelde, maar dat staat los van de titel van het interview.     

Pittig detail: na een gedwongen verblijf van de Kamina (waarschijnlijk nog alleen bekend bij de oude rotten) in de Antwerpse droogdokken waardoor zijn vader onverwacht verlof kreeg, zag hij, 9 maand later het levenslicht. Het is trouwens van zijn vader, een fervent wedstrijdzeiler dat hij de microbe te pakken kreeg en zijn hele verdere leven in het teken van de watersport is ontwikkeld.       

6.         Men is nooit te oud om te leren. Misschien leefde ik onder de korenmaat, maar deze week wees een vriend mij op het bestaan van, jawel, de Verenigde Oost-Indische Compagnie, Kamer Antwerpen.  Wie er meer wil over weten: https://vockamerantwerpen.be/  Op hun website lezen we hun maatschappelijk doel: “Op 2 januari 2002, bijna 400 jaar na de oprichting van de Verenigde Oostindische Compagnie, werd in Antwerpen de VOC-Kamer Antwerpen vzw opgericht met als doel het onderzoek te stimuleren naar de invloed en betekenis van Antwerpen en Zuid-Nederland op de stichting en de werking van de Verenigde Oostindische Compagnie. Geschiedenis en Zeevaart nemen in onze vereniging een belangrijke plaats in”.     

7.         In de vervolgstory rond de Houthi-perikelen rond de Golf van Aden vernemen we uit G-Captain van 22/1/2024 dat Hapag-Loyd desgevallend aan zijn cliënteel een landbrug door Saudi Arabië aanbiedt om de gevaarzone te vermijden, zonder de lange Kaaproute te moeten nemen.       

8.         Het doet ons ook een enorm plezier om op te merken dat we meer en meer reacties krijgen van een geïnteresseerd lezerspubliek.     

9.         Laatste kans, tot maandag 29/1/2024 12 uur, om in te schrijven voor de clubavond RYCB van 31 januari: huldiging van onze ere-commodore Patrick Van den Bulck. Wij mogen daar niet ontbreken als club. Zie details in de rubriek“van onze zielsverwante club”.

 
Willy  27/01/2024