NIEUWSBRIEF 29-10-2023

 

 

Editoriaal:

 

Deze week vond in Bergen/Mons de studiedag “Actualiteit in zeerecht en zeeoorlogsrecht” plaats, georganiseerd door de Koninklijke Belgische Marine Academie en het Studiecentrum voor Militair Recht en Oorlogsrecht.

 

Er waren heel wat reserveofficieren van de Marine aanwezig, vooral juridische experten die als “legad” verbonden zijn aan Defensie. Onder hen ook één van onze leden, FKP Walter Verstrepen, die een boeiende voordracht gaf over “drones in naval warfare”. Andere onderwerpen die aan bod kwamen waren onder meer het juridische kader van de mijnenbestrijding, het fenomeen van “lawfare” (hybride oorlog voeren met behulp van het zeerecht) en de toepassing van de Tweede Conventie van Genève op zee.

 

Prof. Dr. Louis le Hardÿ de Beaulieu, ere-voorzitter van de Academie, gaf een toelichting bij het nieuwe statuut van “hulpschip”, een begrip dat al eerder aan bod kwam in een editoriaal. Recent ondernam onze regering een poging om dit statuut, onder meer bekend van de Britse Royal Fleet Auxiliary, ook in België in te richten. De oplettende waarnemer zag de nieuwe vlag reeds wapperen aan boord van de Belgica, de Zenobe Gramme, de Libération, en de drie slepers van onze Marine.

Het was echter amusant om te zien dat de omschrijving van het statuut vooral leidt tot een stortvloed van nieuwe vragen: op welk soort schepen kan het statuut precies van toepassing zijn? Welk tuchtrecht moet heersen aan boord? Moeten civiele opvarenden als krijgsgevangenen worden behandeld? Kortom, een lekkere kluif voor juristen…

 

Veel leesplezier,

Filip

 

 

 

 

Uit het logboek van de commodore:

 

1.    Onder impuls van de jonge garde in onze club proberen we de lay-out en presentatie van onze nieuwsbrief te verbeteren. Vandaag vindt U hiervan een eerste experimenteel resultaat. Beschouw dit wel als een test waar misschien nog zal aan gesleuteld worden.       

 

2.   Q-cup: Vorige week beloofd: een foto van de prijsuitreiking aan onze laureate Joséphine de Beukelaar.     

 



3.   Onze club was aanwezig in Mons op de studiedag van de Koninklijke Belgische Marine Academie in de persoon van onze redacteur Filip Reyniers. Onderwerp: Actualiteit in zeerecht en zeeoorlogsrecht. Zij deden dit in samenwerking met het Studiecentrum voor Militair recht en oorlogsrecht. Een van de opgemerkte sprekers op dit forum was ons medelid fregatkapitein in de Reserve Walter Verstrepen over de juridische benadering van het gebruik van Drones bij militaire operaties op zee. Als expert in zeerecht kon Walter zich al een aantal malen nuttig maken als juridisch adviseur in internationale missies van onze marine tegen piraterij.   

Een ander onderwerp dat doet nadenken was de interventie van Louis de Hardy de Beaulieu die een steen in de kikkerpoel wierp over de nieuwe statuten van “auxilary ships”. Allen die dachten dat het volstond om een andere vlag te hijsen op schepen waar zowel Marine als burgerpersoneel aan boord is hebben niet vermoed dat zij hiermee een juridische doos van Pandora zouden opentrekken.  

U herinnert zich waarschijnlijk wel dat wij een aantal edities vroeger in deze nieuwsbrief met een zeker genoegen deze “auxilary pavillon” aan U voorstelden? Ook wij konden niet vermoeden dat er zoveel juridische wolfijzers en schietgeweren zouden schuilen achter de officialisatie van de aanwezigheid van een gemengde militair-burger bemanning aan boord. Meer daarover in het editoriaal.

 

4.   Antwerpenaars kunnen tevreden zijn. Vanaf 2024 vaart er opnieuw een veerboot om het kwartier tussen rechter- en linkeroever. En wat voor een: volledig elektrisch aangedreven. Lezers van de volledige nieuwsbrief vinden een geïllustreerd verslag met foto's van Georges Janssens in onze rubriek bijdragen van leden en sympathisanten.      

“Volledig elektrisch” deed wel een belletje rinkelen na lezing van het editoriaal van Ruben Mooyman in de Standaard van 25/10/2023. Daarin lezen we dat de energietransitie in Europa grote achterstand dreigt op te lopen. Vorig jaar groeide de windenergie capaciteit met 16 Gigawatt terwijl, om de doelstellingen te halen 37 Gigawatt nodig zijn. U leest het goed: 37 Gigawatt per jaar!!! De stilgelegd reactor van Doel 3 had een vermogen van 1 Gigawatt.  

Dus, om de Europese doelstellingen te verwezenlijken zouden er jaarlijks 37 Doel 3's moeten in dienst genomen worden, maar dan in de vorm van windturbines.     

Bekijken we dit eens nader. Volgens een vuistregel moeten windturbines om effectief te zijn op ongeveer 5 maal de diameter van de rotor uit elkaar staan. De nieuwste windturbines kunnen nu een vermogen geven van 11 MW, maar die worden voorlopig alleen op zee geplaatst. Op land is 8 MW een nieuw streefdoel, maar bij de oudere types kon men al van een groot vermogen spreken wanneer er 2 MW bereikt kon worden. Voor de gemakkelijkheid zullen we nu negeren dat ons land al vol staat met die oudere types en onze focus leggen op nieuwe.        

Op een Nederlandse kaart uit de Atlas Leefomgeving heeft men een overzicht van alle windturbines in Nederland. Daarop heb ik, na lang zoeken rond Urk de grootste turbines gevonden met een vermogen van 7,5 MW. . Nemen we dit dan aan als norm: dan betekent 37 Gigawatt per jaar dus: een minimale hoeveelheid van 4933 windturbines per jaar in Europa of afgerond 5000. (Steeds in gedachte houden: dit zijn ontwerpcapaciteiten, die slechts bij optimale windcondities bereikt worden. Om reëel 37 Gigawatt te bereiken heeft men er in de praktijk dus nog veel meer nodig, maar laten we dit voor de gemakkelijkheid negeren).   

De turbines rond Urk hebben een diameter van 127 meter, dus volgens de vuistregel moeten die op ongeveer 635 meter van elkaar verwijderd staan. (pro memorie: bij turbines van 11 MW bereiken de wiekdiameters afmetingen van bijna 200 meter) Telkens is er dus een oppervlakte van 403225 m² of 40 hectare grond/per turbine in de nabijheid die daarbij een aantal van zijn mogelijke functies verliest.

De Europese plannen voorzien dus een jaarlijks grondgebruik van minstens 40 X 5000 = 200000 hectaren. Voor het geval U deze redenering tot het laatste hebt willen volgen, waarvoor mijn dank, en gezien onze afspraak om enkel feiten en geen opinies te ventileren, laat ik het aan U over om uit het vorige uw conclusies te trekken.      

Mag ik wel herinneren aan onze bijdrage van enkele weken geleden waarin wij commentaar leverden op het bericht dat voor België er geen plaats meer was voor een derde windturbinezone in de Noordzee. En in een studie besteld door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland van 17 maart 2023 meen ik tussen de lijnen te kunnen lezen dat rekening houdend met het comfort van de omwonenden, en de uitzonderingen voor natuurgebieden en radar-gevoelige zones, grote gebieden in Nederland reeds vol staan.

 

5.   Voor de deelnemers aan Samen Zeilen: eerste nascholingsdag maandag 13 november om 14u in de Angèle. Voor allen: laatste Happy Hour van 2023 op woensdag 8 november tussen 14u en 17u eveneens a/b van de Angèle       

 

6. Eerstvolgende interessante data.